Najprostsza definicja parabanku jest taka, iż podmiot ten prowadzi działalność analogiczną do banków lecz nie w oparciu o ustawę Prawo bankowe. Instytucje te świadczą usługi niejako uzupełniające te oferowane przez system bankowy a ich odbiorcami mogą być także te osoby, które bank odrzucił jako potencjalnych klientów. Dzięki temu nie są one spychane na margines rynku usług finansowych. Warto dodać, iż parabanki nie podlegają kontroli Komisji Nadzoru Finansowego oraz systemowi gwarantowania depozytów. Wśród produktów, jakie proponuje system parabankowy są: kredyty, pożyczki, lokaty, wydawanie kart płatniczych czy instrumentów pieniądza elektronicznego.
Według Komisji Stabilności Finansowej definicję parabanku należy zawęzić i wziąć pod uwagę jedynie te instytucje, które zajmują się głownie przyjmowaniem wkładów pieniężnych od klientów bez nadzoru KNF. Jako, że działalność firm pożyczkowych, choć analogiczna do banków nie polega na gromadzeniu środków pieniężnych lecz jedynie świadczeniu pożyczek przez internet, nie wpisują się one w termin parabanków.
Charakterystyka instytucji pozabankowych udzielających pożyczek przez internet
Firmy pożyczkowe wprawdzie są w ogólnym zarysie instytucjami parabankowymi, gdyż nie podlegają kontroli KNF i ustawie Prawo bankowe, nie przyjmują również żadnych wkładów pieniężnych od potencjalnych klientów. Działają jak najbardziej legalnie, a wszelkie transakcje realizują z kapitału własnego. Ponoszą także znacznie wyższe ryzyko kredytowe niż banki w Polsce, dlatego koszty obsługi zobowiązań finansowych przekraczają te proponowane przez instytucje bankowe. Sens istnienia firm pożyczkowych w naszym kraju zabezpiecza przez wykluczeniem z rynku usług finansowych tych grup społecznych, które nie mogą skorzystać z oferty banków. Nie oznacza to jednak, że pożyczki pozabankowe są adresowane do każdego konsumenta. W świetle Ustawy o Kredycie konsumenckim, instytucje pozabankowe mają obowiązek zweryfikować zdolność kredytową potencjalnego klienta. W ten sposób obniżają ryzyko braku spłaty zaciągniętego zobowiązania finansowego zgodnie z wyznaczonym terminem. Jak wspomniano wcześniej klient nie lokuje w danej firmie żadnego wkładu pieniężnego, zwracając kwotę pożyczki musi także uregulować koszt jej obsługi, który podobnie jak to ma miejsce w banku stanowi zysk dla pożyczkodawcy.
- firmy pożyczkowe nie są piramidami finansowymi
- klienci nie lokują w danej instytucji żadnego wkładu pieniężnego
- firmy pozabankowe działają w oparciu o Ustawę o Kredycie konsumenckim z 1997 roku
- każda taka instytucja musi zostać wpisana do Rejestru Firm Pożyczkowych prowadzonego przez KNF
Maksymalne koszty pozaodsetkowe pożyczek pozabankowych
Zgodnie z treścią ustawy antylichwiarskiej każdy pożyczkodawca winien ustalić maksymalne koszty obsługi zobowiązania finansowego, które nie mogą przekroczyć 25% całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym oraz 30% za każdy rok trwania umowy. Wszystkie koszty (odsetkowe i pozaodsetkowe) nie mogą przekroczyć kwoty pożyczki, jaką otrzyma klient danej instytucji. Wiele firm pozabankowych wyznacza maksymalne koszty swoich produktów równe określonemu przez prawo limitowi. Są także takie (Vivus, Kuki, Credilo), które znacząco obniżyły oprocentowanie pożyczek stanowiące o ponad połowę mniej niż ustalony próg.